ul. Moniuszki 1  (67) 259 30 22   parafia@wnmptuczno.pl A A A  

Historia

Strahlenberg, 1337 r. Stanenberg, 1590 r. Stralembergk, 1641 r., po polsku Strzały (od posiadania przez strzelców). 1337 roku było 14 Hufen zie-mi i 64 posiadłości. W 1772 r. 25 dymów, we wsi mieszkali: szewc i młynarz, którzy byli bez pracy. Rolnicy byli zobowiązani do pańszczyzny. Strzaliny zostały założone około 1300 r. przez właścicieli Tuczna Wedlów. Lennik Heinrich Winanz z Neumark już przed 1306 r. otrzymał od Wedlów 7 Hufen zie-mi, ale w 1306 r. oddał. Hasso von Wedel sprzedał je, 7 stycznia 1306 r., za 60 Marek Christofowi Bolt. Jako świadkowie występują: Sukow, Babelow, Zedelow, Tidike Runge Jr, Henning, Winanz, Libebotch, Wlatow i Traube. Własność obejmuje 4 Hufen ziemi za młynem, 1 Hufen po prawej stronie na drodze do Zdbowa i 2 Hufen w kierunku Tuczna. W 1326 r. Strzaliny zostały zniszczone w czasie wojen granicznych. Jeszcze przez następne 10 lat były opustoszałe i 14 Hufen ziemi nie było uprawiane. Syn Christofa Bolt zostaje duchownym, podarowuje Strzaliny kościołowi w Tucznie w 1338 r.

W 1543 roku Strzaliny oznaczano jako dobro wasali, Goltzen posiadali szlachecką część. W 1613 r. ta część wróciła w posiadanie Tuczna. Po 1772 r. 7 Hufen szlacheckiego folwarku została wydzierżawiona, należały do Nakler Schlussel i hrabiego Skoraczewskiego. W tym czasie było we wsi 2 Freihufen, 11 ½ Scharwerkshufen z 25 stanowiskami ogniowymi. W regulacji (XIX w.) udział brali: wójt, właściciel młyna, kowal, kmieć, wieśniak i 5 Eigenhausler (mieszkańcy wsi posiadający dom, ale bez ziemi). Ziemia kościelna istniała już w 1338 r. Ponieważ nie było kościoła, proboszcz dzierżawił ziemię od Tuczna. Dopiero w 1740 r. zbudowano kaplicę, a w 1789 r. kościół. Zamiast wieży kościelnej powstała dzwonnica obok kościoła. Strzaliny miały w 1939 r. łącznie 241 mieszkańców w 62 domostwach, poza tym kuźnię.

  1925 1933 1939

mieszkańcy

298 281 241

Ks. prof. dr Józef Nowacki, Archidiecezja Poznańska w granicach historycznych i jej ustrój, Księgarnia Św. Wojciecha 1964

Strzaliny (1455 Strzelno) - miały już przed 1349 r. kościół parafialny niewiadomego nam tytułu. Trzech duchownych tamtejszych, pozwał 1455 r. przed konsystorz poznański o pół grzywny, ks. Stefan z Goraju. Był tam jeden łan kościelny, trzy łany plebańskie i role wikariuszowskie, na których siedziało 1606 r. czterech kmieci. Już przed Reformacją - Strzelno było filią Tuczna. Kościół rozebrali w XVI wieku innowiercy. W r. 1602 otrzymał pleban tuczyński Krzysztof Zadów instytucję na plebanię w Strzelnie, Mielęcinie i Marcinkowicach. Odzyskał 1606/07 cmentarz z dzwonnicą, role i meszne (uposażenie na odprawianie Mszy Św. w intencji ofiarodawcy, fundatora). Nowy drewniany kościół wybudowano krótko przed 1748 r.


Włodzimierz Łęski, Województwo pilskie, Warszawa-Poznań 1988

Wieś 4 km na wschód od Tuczna, położona w terenie o bardzo bogatej konfiguracji, wśród wysokich wzgórz, w pięknej okolicy. Szosy prowadzą do Tuczna i do Zdbowa. Osada istniała już tutaj w XIV w. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1306 r. W 1338 r. wzmiankowany jest kościół. Później wieś należąca do dóbr tuczyńskich, często oddawana była uboższej szlachcie w lenno. Pośrodku wsi, na wzgórku, stoi niewielki, szachulcowy kościół zbudowany w 1740 r. Wnętrze nakryte belkowym stropem, mieści m.in. późnobarokowy ołtarz z XVIII w., obraz z 1806 r. NMP oraz miedziany żyrandol z 1861 r. W końcu lat siedemdziesiątych kościół został odrestaurowany. Otoczony jest drzewami, z których jedno spełnia rolę dzwonnicy.


Remont kościoła 12 X 2006 r. - 15 XI 2007 r.

Remont kościoła obejmował: wzmocnienie fundamentów, impregnację konstrukcji drewnianych, wymianę odeskowania zewnętrznego, wymianę pokrycia dachowego z obróbkami z blachy, remont tynków zewnętrznych i wewnętrznych. Te prace wykonała firma MIRBUD z Mirosławca do 20 XI 2006 r. W następnym roku pomalowano kościół wewnątrz i naprawiono mur kamienny wokół kościoła. Ogólny koszt przeprowadzonych prac wyniósł 68 701.42 zł. Środki pochodziły od: Woj. Konserwatora Zabytków 38 000 zł., Gmina Tuczno 10 000 zł., mieszkańcy Strzalin 10 000 zł., Parafia Tuczno 3701.42 zł., Kuria Biskupia Koszalin 7 000 zł.


Strzaliny - zapisy konserwatorskie 1995 r.

Miejscowość wzmiankowana po raz pierwszy w 1306 r. O okolicznościach budowy kościoła nic bliższego nie wiadomo. Jak podają starsze opracowania zbudowany został przed 1744 r. Ze względu na prostotę i dominację funkcji utylitarnej jego autorstwo można przypisać lokalnym cieślom. Przy końcu XIX w. był jeszcze pokryty gontem i zapewne nieoszalowany, skoro określa się go jako "Blockwerk". Kościół był zawsze katolicki, związany z parafią w Tucznie. Niemieccy katolicy wyjechali w 1947 r. i odtąd kościół jest użytkowany jako filialny parafii Tuczno. Również wcześniej prawdopodobnie nigdy nie był parafialnym. Nie posiada cech stylów historycznych. Jego forma determinowana jest charakterystycznymi dla użytego budulca drewnianego rozwiązaniami konstrukcyjnymi w wersji najprostszej.

Kościół jest usytuowany w środku wsi, po wschodniej stronie drogi z Rusinowa do Zdbowa, na niewysokim wzniesieniu o kształcie w przybliżeniu owalny w otoczeniu drzew lipowych i klonowych; skarpy częściowo umocnione murem kamieni polnych. Na pd.-zach. od kościoła nowa dzwonnica z kształtowników stalowych, od strony pn.-wsch. ceglane fundamenty dawnej dzwonnicy drewnianej, nieistniejącej. Budynek w konstrukcji wieńcowej, od zewnątrz oszalowany deskami w układzie pionowym, ze spoinami przykrytymi listwami, wnętrze otynkowane.

Drewniane ściany stoją na podmurówce z kamieni polnych, przeważnie granitów, nieotynkowanej. Podmurówka zakrystii betonowa. Strop drewniany nagi. Pośrodku belek stropowych pozostały żelazne zaczepy wieszaków więźby dachowej. Po zmianie ustroju więźby belki stropowe podparto czterema słupami drewnianymi. Belki stropowe ciosane siekierą, bez użycia piły. Pierwotna więźba dachowa składa się z krokwi, jętek i prawdopodobnie wieszaków, o czym zdaje się świadczyć belka drewniana na osi kościoła, do której podwieszone są belki stropowe, zachowały się niektóre krokwie i jętki. Obecna więźba płatwiowa z dwoma stolcami. Pokrycie dachu dachówką karpiówką ceramiczną podwójnie, w koronkę wschodnia połać dachu zakrystii pokryta dachówką zakładkową cementową. Podłoga drewniana biała, obecnie malowana olejno.

Schody na emporę organową drewniane jednobiegowe policzkowe; balustrada z pionowymi szczeblinami z listew i profilowanym pochwytem, niezabytkowa. Empora oparta na profilowanych słupach. Drzwi zewnętrzne do nawy dwuskrzydłowe deskowe, szalowane w romby, nabijane ćwiekami żelaznymi; podobne drzwi, lecz jednoskrzydłowe do zakrystii i w ścianie północnej kościoła (od wnętrza obecnie zamurowane). Drzwi z nawy do zakrystii płycinowe, współczesne. Okna krosnowe pojedyncze, z górną częścią uchylną, dzielone szczeblinami na 15 kwadratowych kwater, wymienione w końcu XIX w,. Okno w zakrystii trójskrzydłowe, krosnowe ze słupkiem. Rynny z blachy cynkowej, częściowo brakujące. Budynek na planie prostokąta zamkniętego od strony prezbiterium trójboczni z dobudowaną od południa prostokątną zakrystią.  Niezbyt wysoki korpus nakryty dachem dwuspadowym o kącie nachylenia połaci ok. 60 stopni i brogowym nakryciem części trójbocznej rzutu. Nad zakrystią dach dwuspadowy z kalenicą poprzeczną do osi kościoła.

Niepodpiwniczony. Elewacje bez detali dekoracyjnych. Drzwi w elewacji frontowej wysunięte poza lico ścia-ny, dwa okna powyżej drzwi, na bocznych osiach, znajdują się bezpośrednio pod deską gzymsu podszczyto-wego. Szczyt trójkątny. Okna w ścianach bocznych obniżone w stosunku do gzymsu koronującego. Przy bo-cznych ścianach słupy wzmacniające konstrukcję. Wnętrze pozbawione cech stylowych. Z dawnego wystroju zachowała się balustrada empory z prostymi płycinami, empora oparta na słupach z dekoracją snycerską w postaci szyszek piniowych pomiędzy konsolami. Na ścianie prezbiterium obraz Matki Bożej z r. 1806, warsztat ludowy niegdyś umieszczony w ołtarzu głównym. Na belce tęczowej krucyfiks żeliwny z końca XIX w. Feretron z 2 poł. XIX w., dzwonek przy zakrystii z 1841 r. Instalacja elektryczna i odgromowa.



Radio Emaus
Ruch Szensztacki
GOŚĆ
Dobre Media
Siostry Elżbietanki
Diecezja Koszalińsko-Kołobrzeska
Gość Koszalińsko-Kołobrzeski
TUCZNO

Korzystanie z niniejszej witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookies. Zmiany warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do plików cookies można dokonać w każdym czasie. Polityka Prywatności    Informacje o cookies

ROZUMIEM